วันพฤหัสบดีที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2556

ต้นเครือหมาน้อย

ต้นเครือหมาน้อย
                เมื่อนึกย้อนไปถึงชีวิตในวันเด็ก ก็ทำให้ข้าพเจ้านึกถึงอาหารชนิดหนึ่ง ที่คุณตาชอบนำมารับประทานอยู่บ่อยๆ นั่นก็คือ ต้นเครือหมาน้อย  ในครั้งแรกที่ข้าพเจ้าเห็นคุณตากำลังรับประทานใบหมาน้อยอยู่นั้น ข้าพเจ้าถามคุณตาว่า “ตากำลังกินอะไร” แล้วก็ได้คำตอบมาว่า “ตากินหมาน้อย กินกับตาไหม นี่กำลังเป็นตัวเลย” ข้าพเจ้าส่ายหน้าแล้วไม่พูดอะไร แต่กลับนึกในใจว่าทำไมตาถึงใจร้ายอย่างนี้ (ในความคิดของข้าพเจ้า หมาน้อย ก็คือลูกหมาตัวเล็กๆ)
                จากนั้นข้าพเจ้าก็ได้ไปเล่าให้คุณแม่ แม่ของข้าพเจ้าถึงกับหัวเราะ แล้วบอกว่า “นั่นมันไม่ใช่ลูกหมา แต่เป็นเครือหมาน้อย”  ข้าพเจ้าทำหน้างุนงง แม่ข้าพเจ้าก็หัวเราะขึ้นมาอีก แล้วบอกต่อไปว่า “ต้นเครือหมาน้อยเป็นต้นไม้ชนิดหนึ่ง ที่อยู่ตามโคกบ้านเรา (บ้านข้าพเจ้าอยู่ อำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแก่น) มีลักษณะเป็นเครือ ขึ้นอยู่ตามต้นไม้ชนิดอื่น หรือกิ่งไม้แห้ง ใบคล้ายรูปหัวใจสีเขียว มีขนรอบๆใบ นำใบมาขยี้ในน้ำ แล้วกรองเอากากออก นำน้ำที่ได้มาผสมกับป่น เช่น ป่นปู ป่นปลา ทิ้งไว้สักพักก็จะมีลักษณะเป็นวุ้น บ้านเราเรียก เป็นตัวนั่นเอง ” และแม่ข้าพเจ้ายังบอกอีกว่า ใบหมามีสรรพคุณเป็นยาเย็น แก้ร้อนใน และช่วยบำรุงร่างกายอีกด้วย

                ในปัจจุบัน คุณตา และผู้ใหญ่คนอื่นๆ ก็ได้นำต้นเครือหมาน้อยมาปลูกไว้ในบ้าน  เพราะคิดว่า ถ้าอยากกินเมื่อไหร่ก็กินได้ โดยไม่ต้องเสียเวลา ไปเก็บบนโคก

ความรู้เกี่ยวกับต้นเครือหมาน้อย
ชื่อท้องถิ่น : ต้นเครือหมาน้อย , ใบหมาน้อย
ชื่อสามัญ : กรุงเขมา
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Chissampelos pareira L. var. hirsute (Buch. Ex DC.) Forman
ชื่อวงศ์ : MENISPERMACEAE
สรรพคุณ : ช่วยให้ร่างกายสดชื่น ช่วยรักษาโรคกระเพาะอาหาร แก้อาการร้อนใน และรักษาโรคตับ